Çocuk yetiştirmek, tamamen sinir bozucu olmadığı sürece bir zevktir. Ve Katherine Reynolds Lewis'in yeni kitabı "Kötü Davranış Hakkında İyi Haber: Çocuklar Neden Eskisinden Daha Az Disiplinli ve Bununla Nasıl Baş Edilir"e göre, bugün her zamankinden daha sinir bozucu olabilir. Lewis ile bağırışma kavgalarından nasıl kaçınılacağı ve çocukları disipline etmeye çalışmanın getirdiği hayal kırıklıkları hakkında konuştuk.
Kötü davranış salgını mı var? Çocuklar şimdi gerçekten eskisinden daha mı kötü?
Çocuklar kesinlikle eskisinden daha kötü durumda. Bunun neden böyle olduğunu yüzde yüz kanıtlamak imkansız, ancak bence çok ikna edici kanıtlar var. Çocuklardaki değişimin zamanlamasıyla gerçekten örtüşen üç faktör var. Bir veya iki nesil öncesine kıyasla günümüz çocuklarında oyun oynamanın dramatik bir şekilde azalması. Çocuklar doğdukları andan belki de 18 yaşına kadar, evden ayrılana kadar neredeyse sürekli gözetim altında tutuluyorlar, bu yüzden kendi davranışlarını yönetmeyi asla öğrenemiyorlar. İkinci büyük faktör ise medya ve bizi kim olmamız gerektiği ve ne istememiz gerektiği konusunda bilgi ve fikirlerle bombardımana tutan çok fazla medyanın büyümesi. Kırk yıl önce çocuklar kim olmaları gerektiğini ve ne istemeleri gerektiğini çoğunlukla kendilerini düşünerek anlıyorlardı. Bu dışsal odaklanmanın kaygı ve depresyonla ilişkili olduğunu gösteren klinik araştırmalar gördük. Üçüncü büyük faktör ise topluluklarımızdaki ve ailelerimizdeki bağlantıdaki azalma. Belki bir nesil önce bir çocuk küçük kardeşinden sorumluydu ya da sofraya yemek koymak onun göreviydi; şimdi ise görevi hep en yüksek notları almak ve süperstar olmak.
Ev işleri çocukların mutluluğuyla neden ilişkilendirilir?
Ev işleri mutluluğun en büyük bağlantılarından biridir çünkü bir iş yaptığınızda ailenizin nasıl fayda sağladığını, sizin fayda gördüğünüzü veya evinizin daha düzenli olduğunu hemen görürsünüz ve anında geri bildirim ve olumlu pekiştirme alırsınız.
Bugünlerde ebeveynlerin çok fazla kontrolcü olduğunu mu düşünüyorsunuz?
Çocuklarımıza bir şeyler yaptırma dürtüsüne sahibiz, sanki bu bizim görevimizmiş gibi. Aslında bizim görevimiz, kendilerini nasıl kontrol edeceklerini anlamalarına yardımcı olmaktır. Kontrolcü veya eleştirel olduğumuzda çocuklarımıza hiçbir şey öğretmiyoruz. Çocuklar ne kadar bağımsız olurlarsa, kendilerini güçlü hissettikleri için sizinle o kadar az kavga ederler.
Ebeveynliğin çıraklık modeli olarak adlandırdığınız şeyi açıklayın?
En önemli ve ilk unsur, çocukla kurulan bağdır. Bu bağ olmadan hiçbir şey olmaz; ne disiplin, ne öğrenme, ne de iş birliği gerçekleşir. İkincisi, çocukla neler olup bittiği, sizin ve çocuğun neler yapmaya istekli olduğu ve nerede uzlaşabileceğiniz konusunda iletişim kurmaktır. Üçüncüsü ise yetenek geliştirmedir ve bence ebeveynlerin yeterince odaklanmadığı nokta budur. Siz ve çocuğunuz, becerilerindeki gelişmeyi ne kadar çok fark edip kabul ederseniz – belki iki ay önce çocuğunuz sürekli sırt çantasını bırakıp geri dönmek zorunda kalıyordu ve şimdi onu hatırlamaya başladı – çocuğunuzun geliştiğini fark etmesine o kadar çok yardımcı olabilirsiniz. Sonunda o küçük insan kendi kendine yeten ve bağımsız bir birey haline gelecektir.
Kitapta sert sözlü disiplinin çok verimsiz olduğunu söylüyorsunuz. Nedenmiş?
Ama hepimiz zaman zaman çocuklarımıza bağıracağız, değil mi?
Hiçbirimiz mükemmel değiliz. Öfke anında çocuklarıma bağırdığımda, mümkün olan en kısa sürede "Gerçekten özür dilerim, sinirlendim" demeye çalışırım. Ve bir dahaki sefere bağırmadan önce kendinizi yakalayıp yüksek sesle, "Bağırmak üzereyim. Dışarı çıkıp sakinleşene kadar evin etrafında dolaşacağım" diyebilirseniz, bu çocuğunuza sakinleşmek ve güçlü duygularını yönetmek için başka bir strateji sunmak anlamına gelir.
